Lesbisch ouderschap: hoe zit dat?
Er zijn een heleboel kinderen die niet een moeder en een vader op hun geboorteakte hebben staan, maar twee moeders. Hoe zit dat? En hoe kunnen jullie regelen dat niet alleen de geboortemoeder, maar ook de partner officieel moeder is van jullie kindje?
Twee moeders
De vrouwelijke partner van de geboortemoeder wordt ook wel de duo-moeder of meemoeder genoemd. Moederschap is meer dan een biologische band tussen moeder en kind en het is fijn als dat ook officieel vastgelegd kan worden. Niet alleen voor jullie eigen gevoel, maar ook voor de juridische gevolgen en praktische zaken zoals een erfenis.
Juridisch ouderschap
Je kan als meemoeder op verschillende manieren juridisch ouder worden. Hoe dit gebeurt en wat je moet doen, hangt af van jullie persoonlijke situatie. Hieronder hebben wij de opties kort voor jullie op een rijtje gezet.
Getrouwd of geregistreerd partnerschap
Als jullie getrouwd of geregistreerd partner zijn, is het mogelijk dat de meemoeder net als de geboortemoeder al vanaf de geboorte van jullie kind juridisch ouder wordt. Hiervoor moeten jullie wel een verklaring opvragen bij de Stichting donorgegevens waarin staat dat de biologische vader van jullie kindje anoniem is en geen rol zal spelen in de verzorging en opvoeding. Deze verklaring kunnen jullie dan bij de geboorteaangifte van jullie kindje laten zien aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente.
Is het voor jullie niet mogelijk om deze verklaring op te vragen? Bijvoorbeeld omdat de donor niet anoniem is, of omdat de bevruchting niet door middel van kunstmatige bevruchting heeft plaatsgevonden? Of hebben jullie deze verklaring niet overlegd bij de geboorteaangifte? Dan is het misschien wel mogelijk voor de meemoeder om jullie kindje te erkennen of adopteren.
Erkennen
Voor de erkenning heeft de meemoeder toestemming nodig van de geboortemoeder. Het voordeel is dat de erkenning vaak snel geregeld kan worden en je dit zelfs voor de geboorte al kan doen. Zo is de meemoeder gelijk vanaf de geboorte juridisch ouder.
Je denkt er liever niet aan, maar let hierbij wel op dat er de mogelijkheid bestaat dat de juridische band tussen de meemoeder en het kind ooit ongedaan gemaakt kan worden. Bijvoorbeeld op verzoek van het kind of de biologische vader. Hebben jullie een bekende donor? Dan raden wij aan om jullie intenties goed vast te leggen in een donorovereenkomst om dit soort nare situaties te voorkomen.
Adoptie
De meemoeder kan ook de juridische ouder worden door adoptie. Om dit in werking te zetten zal een advocaat een verzoek moeten indienen bij de rechtbank. Als er aan de eisen voor adoptie is voldaan, is dit verzoek aan de rechter vaak slechts een formaliteit.
Adoptie heeft ten opzichte van de andere opties om juridisch ouder te worden een paar mogelijke voordelen. Hebben jullie veel te maken met het buitenland? Bijvoorbeeld vanwege werk, of een ambitie om ooit in het buitenland te gaan wonen? Dan is adoptie misschien een interessante optie voor jullie. Dit omdat het ouderschap door adoptie vaak wel in het buitenland wordt erkend en het juridisch ouderschap van de meemoeder door erkenning niet. Bovendien kan de juridische band tussen moeder en kind, in tegenstelling tot juridisch ouderschap door erkenning, niet eenvoudig ongedaan gemaakt worden.
Wanneer kies je voor welke optie?
Iedere optie heeft voor- en nadelen. Wij raden jullie aan om je vooraf goed te laten informeren door een advocaat die kennis heeft van lesbisch ouderschap. Zo kunnen jullie een weloverwogen keuze maken hoe jullie het juridisch ouderschap van de meemoeder regelen.