Voornaamswijziging als je je als non-binair identificeert
Not a She, Not a He, Just Me!
Ons kantoor wordt regelmatig gebeld met de vraag of wij cliënten kunnen helpen bij een voornaamswijziging. Dat is op zich niets nieuws. Steeds vaker nemen mensen nu ook contact met ons op omdat zij zich identificeren als non-binair en dáárom een andere voornaam wensen. Of dat ook mogelijk is? Ons antwoord op deze vraag? Ja, dat kan!
In Nederland kan een advocaat namens een cliënt een verzoek indienen om de voornaam van die cliënt te laten wijzigen. Wanneer je je voornaam wil laten wijzigen, wordt een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank. Hierin vraag je de rechtbank om te bepalen dat de ambtenaar van de burgerlijke stand de officiële voornaam of voornamen op je geboorteakte, wijzigt.
Die officiële voornaam is vaak een typisch vrouwelijke of mannelijke voornaam en dat is juist waar de cliënt last van heeft in het dagelijks leven. Wanneer je jezelf voorstelt, bij de dokter, in het ziekenhuis, op school en zelfs op je bibliotheekpasje: overal staat of staan je officiële voornaam/voornamen vermeld óf de voorletters die daarbij horen. Op die manier wordt iemand dagelijks geconfronteerd met die mannelijke of vrouwelijke voornaam. En bij elke confrontatie met die officiële voornaam, kan dat voor de cliënt pijnlijke of verdrietige gevoelens oproepen. Maar, hier is dus een oplossing voor. Ons kantoor kan namens jou een verzoek indienen tot wijziging van je voornaam.
En dan? En hoe gaan wij dan te werk? Na een uitgebreid intakegesprek stellen wij een verzoekschrift op. Daarin staat wat op dat moment de officiële voornaam is van iemand en we sluiten de geboorteakte bij. De geboorteakte wordt trouwens door ons kantoor opgevraagd bij de gemeente, dat hoeft de cliënt niet zelf te doen.
Verder wordt in het verzoekschrift uitgelegd wat de reden is om de voornaam te wijzigen. Voor elke cliënt zal dit een persoonlijk verhaal zijn. Bijvoorbeeld dat de cliënt op school of op het werk al lange tijd een zelfgekozen andere voornaam gebruikt en ook zo wordt genoemd door familie en vrienden, maar ook op de sportclub of bij de muziekvereniging. Waar mogelijk onderbouwen we dit met stukken. Kortom: een zo duidelijk mogelijk verhaal voor de rechter over het waarom van de naamswijziging. De juridische eis is dat er voldoende zwaarwichtige (persoonlijke) belangen zijn om je voornaam te wijzigen.
Tot slot staat er in het verzoekschrift natuurlijk ook vermeld wat je wenst dat je nieuwe voornaam wordt. Let op, je kunt niet zomaar elke voornaam kiezen. De nieuwe voornaam mag namelijk niet ‘ongepast’ zijn. Denk dan aan scheldwoorden, bespottelijke namen of een naam die uit heel veel namen bestaat. Tot slot mag je nieuwe voornaam niet hetzelfde zijn als je achternaam.
Procedure En dan, na jouw akkoord, dient de advocaat het verzoekschrift in bij de rechtbank. Wanneer er een helder verzoek ligt dat goed onderbouwd is, doet de rechtbank de zaak meestal schriftelijk af. Dat betekent dat er geen zitting plaatsvindt. Wanneer het verzoek tot naamswijziging wordt toegekend, geeft de rechtbank dit door aan de gemeente. De nieuwe naam wordt vervolgens ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Daarna kan een nieuw paspoort of ID-kaart aangevraagd worden met de nieuwe naam. Ook andere officiële documenten moeten gewijzigd worden naar je nieuwe voornaam.
Twijfel je of je in jouw situatie een voornaamswijziging kunt aanvragen of wil je dat we voor je aan de slag gaan? Neem dan gerust contact met ons op voor meer informatie of maak een afspraak.
Kosten? De kosten hoeven trouwens geen probleem te zijn. Wanneer je in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand (een toevoeging of ook wel ‘pro deo’ genoemd), kunnen we op deze basis voor je optreden. Je betaalt dan enkel een eigen bijdrage en het griffierecht. De overheid betaalt de rest van de kosten voor de rechtsbijstand.
Mr. Esmé Hoekstra